Las Na Zawsze XTB

Las Na Zawsze powstał w województwie podlaskim, w miejscowości Mieleszkowce Pawłowickie w pobliżu przejścia granicznego z Białorusią w Kuźnicy, około 60 km na północny-wschód od Białegostoku i około 250 km od Warszawy.

Nasza działka ma kształt prostokąta i powierzchnię 4,2538 ha. Jest to teren po wyrębie lasu – poprzedni właściciel wyciął drzewa prawdopodobnie jesienią 2022. Ziemia jest tutaj dość żyzna, ale skrywa w sobie mnóstwo kamieni – o czym będziemy pisali jeszcze przy opisie eventu. Działka sąsiaduje z typową uprawą leśną – sosną przetykaną brzozą.

Teren po raz pierwszy zobaczyliśmy późną wiosną 2023. Był wtedy pustym wyrębem z gałęziami pozostawionymi w kilku miejscach. W sierpniu sytuacja wyglądała już zupełnie inaczej. Naturze wystarczyło kilka miesięcy, aby działka zaczęła zarastać topolą osiką, która odbijała z pozostawionych korzeni. Na zachodnim krańcu terenu tylko po jednym sezonie młode drzewka osiągnęły nawet 2m. Oprócz osiki mamy tutaj także siewki dębów, jesionów, jarzębiny, leszczyny, grabów a nawet dzikiej gruszy!

Pomimo silnej sukcesji naturalnej do obsadzenia było jeszcze mnóstwo terenu. Część wschodnią działki, o powierzchni 1,2 ha, przeznaczyliśmy dla firmy XTB. Pozostała część to Las Na Zawsze powstały z wpłat od osób prywatnych i małych firm, a jego łączna powierzchnia wynosi 3,05 ha.

By chronić posadzone drzewka przed zgryzaniem przez jeleniowate stosujemy zwykle płoty z siatki leśnej. W Mieleszkowcach nie grodziliśmy po granicach, gdyż tak długie płoty przecięły by naturalne szlaki migracyjne zwierząt. Postawiliśmy tylko 3 duże gniazda – jedno na części partnera a dwa na obszarze LNZ. W ten sposób zostawiliśmy trochę miejsca nieogrodzonego, aby zwierzęta mogły się przemieszczać.

W tygodniu sadzeń (16-20.10.23) zwieźliśmy tysiące sadzonek z trzech szkółek, rozłożyliśmy je na miejsca, użyliśmy mikoryzy – wspomagającej grzybni i byliśmy gotowi.

Na samym początku zaskoczyły nas kamienie ukryte w glebie. Nieduże, ale było ich tak wiele… Wykopanie każdego dołka dla sadzonki wymagało kilkunastu uderzeń szpadlem, mozolnego podważania każdego kamyka, skrobania kilkucentymetrowych warstw jedna po drugiej – aż dołek miał właściwą wysokość. Na szczęście w tym sadzeniu nie byliśmy sami. Przyjechało kilkadziesiąt osób z firmy XTB. Dzielnych ludzi. Nie zatrzymała ich długa podróż, nie przestraszył deszcz czy mróz. Jakie więc znaczenie miało te kilka tysięcy kamieni czekających na wyjęcie z ziemi? Żadnego. Zaczęliśmy jak zawsze – od opowieści o sytuacji lasów w Polsce oraz szkolenia z poprawnego sadzenia sadzonek z gołym korzeniem. A potem – do roboty! Podzieleni na dwie grupy obsadziliśmy najpierw nieogrodzoną część działki, po czym zajęliśmy się sadzonkami w gnieździe. Tutaj czekało na nas więcej pracy.

Drzewa sadziliśmy w sposób nieuporządkowany, zarówno w gniazdach jak i poza nimi, choć w gniazdach więźba (czyli ilość sadzonek przypadająca na jednostkę powierzchni) była dużo gęstsza. Tam, gdzie sukcesja naturalna była szczególnie intensywna nie sadziliśmy wcale, pozostawiając te miejsca siłom natury. W trakcie sadzenia na terenie postawiliśmy dwa karmniki dla sójek. Chociaż słowo „karmniki” nie do końca pokazuje nasze intencje – otóż sójki mają pomóc nam w naturalnym obsadzaniu lasu. Sójki zbierają żołędzie, roznoszą je po okolicy i zagrzebują w ziemi. Szacuje się, że około 70% „magazynów” zostaje w glebie i z nich wyrastają nowe dęby. Nasze karmniki czekają więc pełne żołędzi gotowych do rozniesienia po okolicy. Sadziliśmy, sadziliśmy i posadziliśmy. Chociaż teren był duży, uwinęliśmy się w kilka godzin (i to z obiadem po drodze). Radość na koniec – nie do opisania. Nam pozostało jeszcze odszukanie jednego zagubionego szpadla (udało się!) i… w drogę! A las? Niech rośnie na zawsze tak, jak chce. Będziemy tu zaglądać.